Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz

Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, to praktyczny komentarz do ustawy z 30.8.2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 718 ze zm.), będący profesjonalnym opracowaniem zawierającym tekst ustawy wraz z obszernie omówionymi tezami.

Kolejne 5. wydanie komentarza uwzględnia zmiany wprowadzone ustawą z 7.4.2017 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2017 r. poz. 935), która wchodzi w życie 1.6.2017 r. Celem niniejszej zmiany jest wprowadzenie rozwiązań, które dotyczą:

• zachowania terminu na wniesienie skargi w razie skierowania jej wprost do sądu administracyjnego – termin na wniesienie skargi do sądu administracyjnego, uważa się za zachowany wtedy, gdy przed jego upływem strona wniosła skargę wprost do sądu administracyjnego;
• usunięcia wymogu wezwania organu do usunięcia naruszenia prawa – obowiązek jego skierowania przed złożeniem skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego dotyczył tzw. innych aktów i czynności (w tym indywidualnych interpretacji podatkowych) oraz aktów prawa miejscowego;
• postępowania mediacyjnego w toku postępowania przed sądami administracyjnymi – wprowadzenie klasycznego modelu mediacji, w którym mediator w żadnej sytuacji, nawet potencjalnie, nie jest zaangażowany w rozstrzyganie sprawy w przypadku fiaska mediacji.

Ponadto wprowadzane zmiany zmierzają do zapewnienia adekwatności administracyjnych kar pieniężnych do zaistniałych przypadków naruszenia prawa. Jego celem jest uregulowanie ogólnych dyrektyw wymiaru kar, przesłanek odstąpienia od nałożenia kary, terminów przedawnienia nałożenia i egzekucji kary oraz warunków udzielania ulg w zapłacie kar pieniężnych. Obecnie, nakładanie kar administracyjnych cechuje niejednokrotnie automatyzm, który może powodować nieuzasadnione zróżnicowanie sytuacji podmiotów podlegających ukaraniu.

Ponadto uwzględniono wszystkie dotychczas uchwalone zmiany dotyczące:

• wprowadzenia kolejnego etapu procesu zmian legislacyjnych w obszarze informatyzacji i cyfryzacji podmiotów realizujących zadania publiczne (ustawa z 10.1.2014 r., Dz.U. z 2014 r. poz. 183) – wejście w życie 15.5.2018 r.;
• wprowadzenia jawności oświadczeń majątkowych sędziów; wprowadzenia rozwiązań, które zapewnią, że postępowania dyscyplinarne wobec sędziów i prokuratorów wszczęte przed upływem pięciu lat od chwili popełnienia czynu przedawniać się będą z upływem ośmiu lat od chwili popełnienia czynu, a także odformalizowania i zwiększenia efektywności skargi wnoszonej na przewlekłość postępowania oraz zapewnienia odpowiedniej rekompensaty za przewlekłość postępowania (ustawa z z 30.11.2016 r., Dz.U. z 2016 r. poz. 2103) – wejście w życie 6.1.2017 r.;
• dostosowania przepisów określających organy uprawnione do podejmowania za Skarb Państwa czynności w postępowaniu przed sądami administracyjnymi, konieczne w związku z rozszerzeniem zakresu działania Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej o zastępstwo Skarbu Państwa, państwowych jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej albo organów administracji rządowej w postępowaniu przed sądami administracyjnymi (ustawa z 15.12.2016 r., Dz.U. z 2016 r. poz. 2261) – wejście w życie 1.1.2017 r.;
• usprawnienia postępowania w sprawie wszczęcia postępowania przymusowej restrukturyzacji, uwzględnienie specyfiki przedmiotu tego postępowania oraz przyspieszenie procesu weryfikacji prawidłowości decyzji w postępowaniu sądowoadministracyjnym (ustawa z 10.6.2016 r., Dz.U. z 2016 r. poz. 996) – wejście w życie 9.10.2016 r.;
• przesłanek oraz warunków wniesienia skargi do sądu administracyjnego (ustawa z 13.5.2016 r., Dz.U. z 2016 r. poz. 846) – wejście z życie 15.7.2016 r.

Wybitny skład redakcyjny i autorski z udziałem przedstawicieli doktryny i praktyki (w tym sędziów NSA i WSA) oraz bardzo liczne odwołania do orzecznictwa i piśmiennictwa z prezentowanego zakresu gwarantują wysoki walor praktyczny prezentowanej publikacji.

Komentarz zawiera szczegółowe omówienie wszystkich instytucji występujących w ustawie. W szczególności:

• właściwość i skład sądów administracyjnych;
• strony – ich zdolności sądowej i procesowej, uczestników postępowania i pełnomocników;
• postępowanie przed WSA – pisma, wnioski, skargi, doręczenia, posiedzenie sądowe, jego zawieszenie i podjęcie; orzeczenia sądowe oraz ich prawomocność;
• środki odwoławcze – skarga kasacyjna, zażalenie;
• uchwały NSA;
• wznowienie postępowania i skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia;
• wykonywanie orzeczeń sądowych;
• postępowania w razie zaginięcia lub zniszczenia akt oraz w obrocie zagranicznym.

Gwarancją praktycznego charakteru publikacji są Autorzy, którzy łącząc swoją wieloletnią praktykę zawodową oraz pracę naukową przedstawiają w sposób zrozumiały wszystkie zagadnienia budzące jakiekolwiek wątpliwości. Ponadto, w kolejnym wydaniu Komentarza czytelnik może zapoznać się z najnowszymi poglądami doktryny oraz orzecznictwem sądowym.

Publikacja ta przeznaczona jest przede wszystkim dla profesjonalistów: adwokatów, prokuratorów, radców prawnych, sędziów, lecz może również służyć jako nieoceniona pomoc dla aplikantów czy studentów kierunków prawniczych.